Nguyên nhân, triệu chứng những người bị thoái hóa khớp

Thoái hóa khớp đang trở thành một vấn đề phổ biến và nghiêm trọng đối với sức khỏe của người dân tại Việt Nam. Bệnh này không chỉ gây ra cảm giác đau đớn và khó khăn trong việc di chuyển mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và khả năng làm việc của người bệnh.

Thoái hóa khớp là một tình trạng phức tạp và thường gặp ở người trưởng thành, đặc biệt là từ độ tuổi 40 trở lên. Bệnh này là kết quả của sự mất cân bằng giữa quá trình thoái hóa và tái tạo sụn khớp. Theo thời gian, quá trình thoái hóa này diễn ra nhanh chóng hơn, dẫn đến xói mòn sụn khớp và đĩa đệm, làm giảm chức năng của chúng và gây tổn thương ở hai vùng đầu xương. Ngoài ra, các biến đổi khác như nứt vỡ, mất dần dịch nhầy, xơ hóa xương dưới sụn và hình thành gai xương cũng thường xảy ra. Tất cả những điều này làm cho các khớp trở nên cứng và hạn chế khả năng di chuyển, gây ra cảm giác đau nhức kéo dài.

Hầu hết các khớp trên cơ thể đều có thể bị thoái hóa, nhưng bệnh thường gặp nhất ở các khớp sau:

• Thoái hóa khớp gối
• Thoái hóa cột sống lưng và cột sống cổ
• Thoái hóa khớp háng
• Thoái hóa khớp vai
• Thoái hóa khớp cổ tay, cổ chân
• Thoái hóa khớp ngón tay và bàn tay

Các triệu chứng thoái hóa khớp thường gặp

Thường thì, triệu chứng của thoái hóa khớp không giống nhau giữa các bệnh nhân và phụ thuộc vào mức độ và vị trí của vùng khớp bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, bệnh này thường có một số dấu hiệu điển hình như sau:

Đau nhức dữ dội: Ở giai đoạn ban đầu, thoái hóa khớp thường chỉ gây ra cảm giác nhẹ và thoáng qua khi di chuyển. Dần dần, cơn đau trở nên nặng nề và kéo dài, thường nhất là khi thời tiết thay đổi hoặc vào buổi sáng khi vừa thức dậy.

Hiện tượng cứng khớp: Cảm giác này thường xuất hiện cùng với đau và thường là rõ ràng nhất vào buổi sáng sau khi ngủ dậy. Người bệnh thường cảm thấy khó chuyển động và cảm giác này có thể giảm sau khi nghỉ ngơi trong khoảng 30 phút.

Có tiếng kêu lạo xạo khi cử động khớp: Khi thoái hóa khớp xảy ra, sụn và đĩa đệm giữa các đầu xương bị mòn, dẫn đến sự thiếu trơn trượt của dịch nhầy. Khi di chuyển, việc tiếp xúc giữa các đầu xương có thể tạo ra tiếng kêu kèm theo cảm giác đau đớn, đặc biệt là khi thực hiện các động tác nặng.

Vận động bị hạn chế: Thoái hóa khớp thường làm giảm khả năng vận động, gây ra trở ngại trong các hoạt động hàng ngày như cúi xuống, quay đầu, và đi bộ.

Các cơ bị teo, sưng tấy hoặc biến dạng: Khi thoái hóa khớp trở nặng, các cơ xung quanh khớp bị tổn thương có thể teo lại và khớp có thể bị biến dạng, ví dụ như lệch khỏi trục ban đầu ở đầu gối.

Nguyên nhân thoái hóa xương khớp

Theo các chuyên gia xương khớp, một số nguyên nhân điển hình gây ra thoái hóa khớp có thể kể đến:

Yếu tố tuổi tác: Tuổi tác càng cao thì quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể diễn ra càng nhanh. Hệ thống xương khớp cũng bị ảnh hưởng và suy thoái dần.

Thừa cân béo phì: Trọng lượng của cơ thể đặt áp lực lên khớp, nhất là vùng cột sống và 2 đầu gối càng lớn. Người thừa cân, béo phì khiến các khớp cùng hệ thống dây chằng bị tổn thương và suy thoái, dẫn đến thoái hóa khớp.

Vận động mạnh quá sức: Khi vận động, tập luyện quá độ hoặc không đúng cách, mang vác vật nặng… sẽ dễ gây nên chấn thương cho các khớp.

Thói quen sinh hoạt và làm việc: Một số thói quen xấu như: nằm sấp, cúi gập người, ngồi sai tư thế… có thể cản trở máu lưu thông đi nuôi dưỡng xương khớp làm gia tăng nguy cơ thoái hóa khớp.

Chế độ ăn uống không khoa học: Cơ thể bị thiếu hụt dinh dưỡng như: canxi, glucosamine và chondroitin… khiến mật độ xương giảm dần, tác động bào mòn hệ thống sụn khớp và đi nhanh đến nguy cơ thoái hóa.

Tiền sử bệnh lý: Thoái hóa khớp cũng có thể là hệ quả từ một số căn bệnh xương khớp khác như: loãng xương, nhiễm trùng khớp, viêm khớp dạng thấp,…

Một số nguyên nhân khác: Một số yếu tố như: gen di truyền, các dị tật bẩm sinh tại khớp, trẻ sinh ra đã bị biến dạng ở xương hoặc sụn… có thể gây thoái hóa xương khớp.

Bệnh thoái hóa khớp có nguy hiểm không?

Thoái hóa khớp gây ra một loạt các triệu chứng đau đớn, tê cứng khớp và hạn chế vận động, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và khả năng làm việc của người bệnh. Nếu không được can thiệp kịp thời và hiệu quả, căn bệnh này có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như sau:

Rối loạn giấc ngủ: Đau đớn liên tục khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc vào giấc ngủ và thường xuyên bị gián đoạn giấc ngủ, gây ra vấn đề mất ngủ lâu dài.

Suy nhược cơ thể: Triệu chứng đau đớn kéo dài ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý, có thể dẫn đến tình trạng trầm cảm, lo lắng, kém ăn và mất sức.

Vôi hóa sụn khớp: Các tinh thể canxi tích tụ trong sụn có thể dẫn đến vôi hóa, gây ra cơn đau cấp tính và ảnh hưởng đến chức năng khớp.

Biến dạng khớp: Sưng to và gai xương có thể xuất hiện, làm biến dạng hoặc lệch vị trí của khớp, làm suy giảm khả năng vận động và di chuyển.

Teo cơ: Việc không vận động đủ đặn có thể dẫn đến suy giảm và teo cơ, làm mất khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày như co duỗi, cầm nắm và đi lại.

Bại liệt và tàn phế: Trong các trường hợp nặng, các cơ quan xung quanh khớp có thể bị tổn thương, dẫn đến mất khả năng vận động và hoạt động hàng ngày.

Các biến chứng khác: Ngoài những biến chứng trên, bệnh thoái hóa khớp còn có thể gây ra một số ảnh hưởng cho sức khỏe như: hoại tử xương khớp; chảy máu hoặc nhiễm trùng khớp; gãy xương do cơ thể không chịu được áp lực; tổn thương gân cốt và dây chằng quanh khớp; chèn ép dây thần kinh trong cột sống…

Có thể nhận thấy rằng thoái hóa khớp không chỉ là vấn đề của người cao tuổi mà cả người trẻ cũng cần quan tâm và hiểu biết về nó. Tự trang bị kiến thức về sức khỏe này là điều cần thiết để có thể tự bảo vệ mình, phát hiện và điều trị bệnh kịp thời, từ đó giảm thiểu nguy cơ mất khả năng vận động và hạn chế tác động tiêu cực đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.